Spirala zadłużenia to sytuacja, w której osoba zadłużona (dłużnik) nie jest w stanie pokrywać na bieżąco swoich zobowiązań, wobec czego decyduje się na zawieranie kolejnych umów pożyczkowych lub kredytowych w celu spłaty wcześniejszych długów. W konsekwencji łączna kwota zadłużenia ciągle wzrasta i naliczane są kolejne odsetki, które utrudniają osobie zadłużonej spłatę zobowiązań oraz wyjście z patowej sytuacji.
Należy pamiętać, że każda decyzja finansowa (w tym w szczególności ta dotycząca zawarcia umowy pożyczki lub kredytu) powinna być dobrze przemyślana. Nadmierne zobowiązania finansowe mogą bowiem prowadzić do spirali zadłużenia, którą trudno jest przerwać. Jednocześnie nadmierne zadłużenie powoduje ryzyko, że wierzyciele wystąpią na drogę sądową w celu późniejszego złożenia wniosku do komornika o wszczęcie egzekucji z majątku dłużnika.
Choć nadmierne zadłużenie to poważny problem – nie ma sytuacji bez wyjścia. Determinacja oraz konsekwencja w działaniu mogą przywrócić płynność finansową, dzięki której osoba zadłużona odzyska spokój. Oto kilka przykładów zachowań, które ograniczają ryzyko nadmiernego zadłużenia oraz pomagają wyjść ze spirali długów:
Ograniczenie wydatków
Pierwszą rzeczą, którą należy podjąć jest ograniczenie wydatków oraz rozsądne gospodarowanie budżetem domowym. W tym celu należy ustalić, które wydatki są niezbędne (np. czynsz mieszkania, opłaty ze media, koszty wyżywienia i lekarstw), a które wydatki można ograniczyć. Warto również wypracować w sobie nawyk systematycznego oszczędzania chociażby niewielkich kwot.
Ustalenie istniejącego zadłużenia
Wbrew pozorom nie każdy wie, jak duże jest jego zadłużenie oraz kto jest aktualnym wierzycielem. W tym celu konieczne jest ustalenie, z jakich tytułów powstały długi (np. opłaty mieszkaniowe, kredyty, pożyczki), jaka jest aktualna wartość zadłużenia oraz komu te wierzytelności przysługują.
Plan spłaty zadłużenia
Ustalenie aktualnego stanu zadłużenia pozwala na określenie, czy któreś długi uległy przedawnieniu, a jeżeli nie – które długi powinny zostać spłacone w pierwszej kolejności. Na tym etapie warto również zastanowić się, z jakich środków spłacone zostaną poszczególne długi i jak wysokie mogą być raty, aby ich spłata była realna i możliwa.
Porozumienia z wierzycielami
W celu uniknięcia postępowania egzekucyjnego możliwe jest zawarcie odpowiednich porozumień z wierzycielami, na podstawie których dłużnik zobowiąże się do dokonywania określonych wpłat bezpośrednio na rachunek wierzyciela. W celu ustalenia realnego planu spłaty możliwe jest również skorzystanie przez wierzyciela oraz dłużnika z mediacji, która stanowi formę polubownego rozwiązywania sporów.
Zwiększenie dochodów
W celu polepszenia swojej sytuacji dłużnik powinien podjąć działania, których efektem będzie zwiększenie dochodów. Może to być np. podjęcie dodatkowej pracy czy też sprzedaż przedmiotów, które nie są już nam potrzebne. Uzyskane w ten sposób środki powinny zostać przeznaczone na spłatę najbardziej pilnych zadłużeń.
W przypadku, gdy powyższe kroki nie poprawiają sytuacji dłużnika – czy to ze względu na zbyt duże zadłużenie lub też ze względu na brak jakichkolwiek środków na spłatę zadłużenia – do rozważenia pozostaje wystąpienie przez dłużnika do Sądu z wnioskiem o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Szczegóły dotyczące upadłości konsumenckiej przedstawione zostaną w odrębnym wpisie – serdecznie zapraszamy do lektury!
Porada została przygotowana przez radców prawnych z ramienia Fundacji Auditorium z siedzibą we Wrześni, która w 2023 roku w ramach realizacji zadania zleconego z zakresu administracji rządowej prowadzi Punkt Nieodpłatnej Pomocy Prawnej oraz Punkt Nieodpłatnego Poradnictwa Obywatelskiego na terenie powiatu jarocińskiego (zadanie finansowane z dotacji celowej budżetu państwa).
Poprzednia
Następna
